TRUNG TÂM KHU ĐÔ THỊ ĐẠI HỌC CỦA ĐẠI HỌC TỰ TRỊ QUỐC GIA MEXICO
Thông tin chung:
Công trình: Trung tâmKhu đô thị đại học của Đại học tự trị Quốc giaMexico(Central University CityCampus of the Universidad Nacional Autónoma de México - UNAM)
Địa điểm: quậnCoyoacan, thành phốMexico,Mexico
Thiết kế kiến trúc:KTS.Mario Pani, Enrique del Moral, Domingo García Ramos, Armando Franco Rovira, Ernesto Gómez Gallardo và nhiều người khác.
Quy mô: Diện tíchkhu vực Di sản 176,5 ha; Vùng đệm1.101,5 ha
Năm hình thành: 1952
Giá trị: Di sản thế giới (2007; hạng mục i, ii, iv)
Mexico phía Bắc giáp Hoa Kỳ, Nam và Tây giáp Thái Bình Dương, Đông Nam giáp Guatemala, Belize và biển Caribe, phía Đông là vịnh Mexico. Mexicocó diện tích 1.964.375 km², dân số khoảng 120 triệu người (năm 2015), ngôn ngữ chính là Tây Ban Nha. Thủ đô là thành phốMexico.
Thành phố Mexico có diện tích 1.485 km2, dân số khoảng 8,9 triệu người (năm 2015), nằm ở cao nguyên trung tâm của Mexico, tại độ cao 2240m so với mực nước biển.
Bản đồ Mexico và vị trí thành phố Mexico
Đại học tự trị Quốc gia Mexico(Universidad Nacional Autónoma de México – UNAM)là một trường đại học công lập, nằm tại thủ đô Mexico, được coi là một trong những trường đại học lớn nhất khu vực Mỹ Latinh, thành lập vào năm 1910, hoàn toàn tự chủ về ngân sách từ năm 1929.
Trường có 342.542 sinh viên (năm 2016), là trường có quy mô sinh viên lớn nhất trong các nước châu Mỹ Latinh, lớn thứ 5 trên thế giới. Năm 2012, trường là một trong 100 trường đại học hàng đầu thế giới.
Trường hàng năm xuất bản một số lượng lớn các ấn phẩm khác nhau trong các lĩnh vực như toán học, vật lý và lịch sử. Đây cũng là trường đại học duy nhất ở México có các cựu sinh viên đã từng đạt giải Nobel: Alfonso García Robles (giải Nobel Hòa bình năm 1982), Octavio Paz (giải Nobel Văn học năm 1990) và Mario Molina (giải Nobel Hóa học 1995), được đánh giá là một trong số các trường đại học hàng đầu ở cộng đồng các quốc gia nói tiếng Tây Ban Nha.
Khu đô thị đại học (University City/ Ciudad Universitaria -CU) Mexico là một trong những cơ sở chính củaĐại học tự trị Quốc gia Mexico(Universidad Nacional Autónoma de México – UNAM), nằm tại quận Coyoacan ở phía Nam thành phố Mexico, được xây dựng nhằm thay thế các tòa nhà của trường nằm rải rác tại trung tâm thành phố Mexico.
Khu đô thị đại học có diện tích khoảng 1000 ha, nằm trên lớp dung nham dày 6-8m của núi lửa Xitle hoạt động vào thế kỷ thứ 3 – 4 sau Công nguyên, dọc theo đại lộInsurgentes(Insurgents'Avenue), là tuyến đường chính chạy theo hướng Bắc Nam của thành phố Mexico.
Với tính chất của một cơ sở tự trị, khu đô thị đại học gần như một đặc khu trong thành phốMexicovới các quy định riêng, hội đồng quản lý và an ninh riêng. Đây là điều đặc biệt so với hầu hết các trường đại học khác trên thế giới.
Trung tâm đô thị đại họccủa Đại học tự trị Quốc gia Mexicolà khuôn viên ban đầu của thành phố đại học, có diện tích khoảng176,5 ha, chiếm tỷ lệ khoảng 25% diện tích đô thị đại học, được xây dựng từ năm 1949- 1952, bao gồm khoảng 50 tòa nhà. Khu vực này có giới hạn phía Tây là sân vận động Olympic; phía Nam là các bức tường và Khu thể thao (Los Frontones y la Zona Deportiva); phía Đông là khoa Y, phía Bắc là khoa Nghệ thuật, Luật, Kinh tế và Nha khoa.
Tổ hợp công trình là một ví dụ độc đáo của chủnghĩa Hiện đại thế kỷ 20 với các lý thuyết về đô thị, kiến trúc, kỹ thuật, thiết kế cảnh quan và mỹ thuật, hợp nhất được với các đặc điểm bắt nguồn từ truyền thống Mexico trước và sau thời thuộc địa Tây Ban Nha. Tổ hợp công trình đã trở thành một trong những biểu tượng quan trọng nhất của kiến trúc hiện đại ở châu Mỹ Latinh.
Đây cònlà minh chứng cho việc hiện đại hóa Mexico theo khuôn khổ các lý tưởng và giá trị phổ quát liên quan đến tiếp cận giáo dục, cải thiện chất lượng của cuộc sống, giáo dục tổng thể trí tuệ và thể chất, hội nhập giữa đô thị, kiến trúc và nghệ thuật. Đây là một công trình tập thể của hơn 60 kiến trúc sư, kỹ sư và nghệ sĩ làm việc cùng nhau để tạo ra không gian và phương tiện góp phần vào sự tiến bộ của con người thông qua giáo dục.
Phối cảnh tổng thể Trung tâm Khu đô thị đại học của Đại học tự trị Quốc gia Mexico
Trung tâm Khu đô thị đại học của Đại học tự trị Quốc giaMexicođược UNESCO tôn vinh là Di sản thế giới (năm 2007).
Trung tâm Khu đô thị đại học của Đại học tự trị Quốc gia Mexicotạo thành một ví dụ duy nhất trong thế kỷ 20 về việc hơn 60 chuyên gia làm việc cùng nhau trong khuôn khổ của một kế hoạch tổng thể để tạo ra một tuyệt tác quần thể kiến trúc đô thị với các giá trị xã hội và văn hóa có ý nghĩa phổ quát.
Các xu hướng quan trọng nhất của tư duy kiến trúc từ thế kỷ 20 hội tụ tại Trung tâm Khuđô thị đại học của Đại học tự trị Quốc gia Mexico: Kiến trúc hiện đại; Chủ nghĩa khu vực mang tính lịch sử; Hội nhập; Truyền thống Mexico.
Trung tâm Khu đô thị đại học của Đại học tự trị Quốc gia Mexicolà một trong số ít mô hình trên thế giới, nơi mà các nguyên tắc được đề xuất bởi lý thuyết hiện đại về quy hoạch và kiến trúc được áp dụng hoàn toàn với mục đích cuối cùng là cung cấp cho con người một môi trường tuyệt vời về chất lượng cuộc sống.
Phạm vi khu vực Di sản và vùng đệm
Trung tâm Khu đô thị đại học của Đại học tự trị Quốc giaMexicolà một trong 3 trường đại học trên thế giới được UNESCO tôn vinh là Di sản văn hóa của nhân loại. 2 trường kia là:Thành phố Đại họcCaracas(University CityofCaracas/ Ciudad Universitaria de Caracas)Venezuela;Khu đại học và khu vực lịch sửAlcalá de Henares(University and Historic Precinct of Alcalá de Henares), Madrid, Tây Ban Nha.
Theo Đồ án kiếntrúc ban đầu, Khu vực trung tâm của khu đô thị đại học được chia thành 3 khu vực:
- Khu vực thứ nhất: là khu trường, nằm tại phía Đông Bắc khu đất, bao gồm các cụm công trình của các khoa như Nhân văn, Khoa học, Sinh học, Nghệ thuật…Các công trình xây dựng xung quanh các quảng trường với những khu vườn. Trong các khu vườn bố trí nhà điều hành, thư viện, văn phòng.Trong những năm sau này, khi quy mô trường quá lớn, một số khoa phải chuyển ra ngoài, dẫn đến một số tòa nhà phải thay đổi chức năng so với ban đầu khi xây dựng.
- Khu vực thứ hai: là khu dành cho các hoạt động các loại thể thao khác nhau, nằm tại phía Tây Namcủa khu đất.
- Khu vực thứ ba: là sân vận độngOlympic của trường, nằm tại phía Tây Bắc của khu đất.
Sơ đồ vị trí một số hạng mục công trình chính trong Khu vực Di sản
Các hạng mục công trình chính trong Khu vực Di sản Trung tâm Khu đô thị đại họccủa Đại học tự trị Quốc giaMexico gồm:
Khu trường: Cụm công trình của hơn 40 khoa, viện và nhà điều hành, thư viện trung tâm, văn phòng:
- Tòa nhà Ban giám hiệu(RectorateTower): là một tổ hợp công trình nằm trên trục chính của khu vực trường (trùng với trục của sân vận động Olympic). Công trình gồm tòa tháp cao 15 tầng và khối phục vụ thấp tầng. Tòa tháp cao nổi bật và là điểm nhấn của toàn bộ khôn gian Khu đô thị đại học. Đầu hồi của khối nhà phụ có một bức tranh tường mang tên"El pueblo a la Universidad y la Universidad al pueblo"của David Alfaro Siqueiros (họa sĩ nổi tiếng người Mexico, 29/12/1896 – 06/01/1974). Bức tranh tường này có diện tích đến 304,15m2.
Tòa nhà Ban giám hiệu
Bức tranh tường mang tên"El pueblo a la Universidad y la Universidad al pueblo"của David Alfaro Siqueiros
-Thư viện Trung tâm(Central Library/ UNAM Biblioteca Central): nằm tại phía Đông Bắc của tòa nhà Ban giám hiệu. Công trình là thư viện chính của trường, nơi lưu giữ các bộ sưu tập sách lớn nhất Mexico với khoảng 428 ngàn cuốn sách, 70 ngàn bộ sưu tập lịch sử; 3507 tạp chí định kỳ. Điểm nổi bật của thư viện là tất cả 4 mặt của thư viện được trang trí bởi các bức tranh tường với diện tích khoảng 4 ngàn m2 do Juan O'Gorman( họa sĩ, kiến trúc sư người Mexico, 06/7/1905 – 17/01/1982) thực hiện. Bức tranh được khảm từ hàng triệu viên đá màu do họa sĩ thu thập được từ khắpMexico. Mặt Bắc và Nam mô tả hình ảnh Mexico trước và trong giai đoạn thuộc địa Tây Ban Nha; Mặt Đông mô tả thế giới đương đại và mặt phía Tây miêu tả trường đại học và Mexico hiện đại. Thư viện mở cửa vào năm 1956.
Thư viện Trung tâm
Bên trong Thư viện Trung tâm
Trang trí sân vườn quanh Thư viện
- Tòa nhà của các khoa, viện:gồm tổ hợp các công trình nghiên cứu, giảng dạy của hơn 40 khoa, viện, ví dụ như: KhoaNhân văn, Y, Kỹ thuật, Kiến trúc...
+Tháp Humanities.(Tower II of Humanities): nằm đối diện với tòa nhà Ban giám hiệu và Thư viện trung tâm qua sân trường. Tổ hợp công trình thuộc khoa Nhân văn được hoàn thành vào năm 1952, bao gồm một tòa tháp giảng đường cao 10 tầng và cáckhối công trình thấp tầng.
+ Công trình khoa Y(Facultad de Medicina): nằm tại phía Đông của khu trường, hoàn thành vào năm 1954. Tại đây có một bức tranh tường lộng lẫy, thể hiện câu chuyện với chủ đề về sự kết hợp giữa hai nền văn hóa bản đại và Tây Ban Nha.
+ Công trình khoa Kỹ thuật(Facultad deIngenieria): nằm tại phíaNamcủa sân trường (bao gồm các ngành: dân sự, địa toán, địa vật lý, địa chất , khai thác mỏ và luyện kim, dầu, điện và điện tử, máy tính, viễn thông, cơ khí, công nghiệp, cơ điện tử và hệ thống y sinh). Kề liền là các tòa nhà của khoa Hóa học và Kiến trúc.
+ Công trình khoa Kiến trúc(Facultad de Arquitectura): Kề liềncông trình khoa Kỹ thuật (bao gồm các ngành kiến trúc, kiểu dáng công nghiệp, quy hoạch đô thị và kiến trúc cảnh quan).
Tổ hợp Tháp Humanities Khoa Nhân văn
Tổ hợp công trình Khoa Y
Tổ hợp công trình Khoa Kỹ thuật
Tổ hợp công trình Khoa Kiến trúc
Nội thất một công trình trong tổ hợp Khoa Kiến trúc- Viện bảo tàng:Trong khu vực có rất nhiều viện bảo tàng, nổi bật trong đó gồm:
+ Bảo tàng Khoa học Universum(El Museo de las Ciencias de la Universidad Nacional Autónoma de México - UNAM ): là bảo tàng củaĐại học tự trị Quốc gia Mexicovà là một trong những bảo tàng chính của Mexico nhằm thúc đẩy khoa học và công nghệ cho công chúng. Bảo tàng được mở cửa vào năm 1992 với 13 chủ đề trưng bày.
+Bảo tàng Khoa học và Nghệ thuật (Museo Universitaria de Ciencias y Artes – MUCA): là nơi tổ chức các cuộc triển lãm nghệ thuật đương đại từ các nghệ sỹMexicovà các tác phẩm nghệ thuật của nhà trường.
+Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại(Museo Universitario Arte Contemporaneo - MUAC): được xây dựng vào năm 2008 với diện tích khoảng 13947m2, cao 2 tầng với 3300 không gian trưng bày.
Bảo tàng Khoa học Universum (UNAM)
Nội thất Bảo tàng Khoa học Universum (UNAM) 
Bảo tàng Khoa học và Nghệ thuật (MUCA)
Nội thất Bảo tàng Khoa học và Nghệ thuật (MUCA)
Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại (MUAC)
Nội thất Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại (MUAC)
Khu sân vận động Olimpico
Sân vận động (Estadio Olímpico Universitario) nằm tại phía Tây Bắc của khu vực Di sản, được xây dựng vào năm 1952, là sân vận động lớn nhất Mexico thời bấy giờ.với quy mô 48.297 chỗ ngồi. Sân thi đấu có kích thước 105 x 68 m. Sân vận động sử dụng đa chức năng: chơi bóng bầu dục, bóng đá, thi điền kinh. Đây cũng là nơi diễn ra Thế vận hội mùa hè 1968. Sân được cải tạo nâng công suất lên đến 83.700 chỗ ngồi, là nơi khai mạc và bế mạc Thế vận hội. Sân vận động nằm trên và cũng là điểm kết thúc trục không gian chính của tổ hợp trung tâm khu đô thị đại học. Phía Đông, trên lối vào sân vận động có bức tranh tường lớn mang tên"Đại học, gia đìnhMexico, hòa bình và thể thao thanh thiếu niên” (The University, the Mexican Family, Peace and Youth Sports).
Sân vận độngOlímpico thuộc trường
Trang trí bên trên lối vào chính của sân vận động
Khu các công trình luyện tập thể thao
Khu các công trình luyện tập thể thao, nằm tại phía Tây Nam khu vực Di sản, phía Bắc, Đông và Nam bao quanh bởi các công trình của các khoa, viện mới xây dựng những năm sau này; phía Tây giáp đại lộ (Avenida) Insurgentes Sur. Khu vực bao gồm các tòa nhà tòa nhà thể thao đa năng, bể bơi ngoài trời, 10 sân chơi bóng ném, bóng đá, phòng tập thể dục võ thuật và các môn thể thao khác.
Một khu bể bơi ngoài trời trong trường
Trung tâm Khu đô thị đại học của Đại học tự trị Quốc giaMexico